Artistik Perspektif

Fehmi Kızıl’ın mimarlık, iç mimarlık, peyzaj mimarlığı eğitiminin yanı sıra meslek etkinlikleri için de bir ders kitabı ve temel başvuru kaynağı olma niteliği taşıyan yeni kitabı “Artistik Perspektif” YEM Yayın tarafından yayımlandı.

Prof.Dr. Fehmi Kızıl, özellikle yeni başlayanları düşünerek teknik resim, perspektif, gölge çizimi konusunda 40 yılı aşan deneyimiyle, konuyu son derece kapsamlı, ayrıntılı ancak kolay anlaşılabilir yöntemlerle ele alıyor. Kızıl, “Artistik Perspektif - Ölçü Noktası Yöntemiyle Artistik Perspektif ve Fotoğraftan Gerçek Boyut Elde Etme”adlı yeni kitabını ve ölçü noktası yönteminin önemini şöyle anlatıyor:
“Bu kitapta, düşüncedeki üç boyutlu şekilleri iki boyutlu düzlem üzerinde tek gözün gördüğü gibi –merkezi izdüşümle– üçüncü boyutu da ifadelendirecek biçimde, çizgisel olarak görselleştirme ve düzlem üzerine merkezi izdüşüm olan fotoğraftan elemanların gerçek boyutunu ve doğrultu açısının gerçek değerini elde etme konularına yer verilmiştir.
Perspektif, zihindeki düşüncenin netleşmesi ve daha açıklık kazanarak olgunlaşmasında mimarlar, iç mimarlar, peyzaj mimarları, endüstri ürünleri tasarımcıları, ilgili teknik uzmanlar ve sanatçılar arasındaki iletişimde ve tasarımın üretiminde önemli rol oynar. Teknik elemanlar ve sanatçılar, çalışmalarının etüt aşamasında ve tasarımlarını teknik eğitim görmeyen kişilere anlatmada perspektif taslaklarından yararlanır. Ayrıca, zihindeki düşüncenin görselleştirilmesindeki başarı oranının yüksekliği, başka bir ifadeyle perspektifteki başarı, yaratıcı düşüncenin gelişmesini ve hızlanmasını sağlar. Artistik perspektif, artistik anlatım olanaklarıyla inandırıcı niteliği daha fazla olduğundan genellikle sunuş çizimlerinde kullanılır.
Bu kitapta, düzlem üzerinde merkezi (konik) izdüşüm yöntemiyle perspektif elde etmekte genellikle uygulanan –aynı ölçekte çizilmiş plan ve yanal izdüşümde resim düzlemi ile bakış noktasını yerleştirerek ve perspektifi elde edilmesi istenen elemanın karakteristik noktalarından geçen görme ışınlarının resim düzlemiyle arakesiti bulunarak perspektife taşındığı iki aşamalı– çizim yönteminden farklı bir yöntem öğretilmektedir. Tasarımcı, elde etmek istediği perspektifin bazı elemanlarını doğrudan tek aşamada –ikiboyutlu resim düzlemine– perspektifte isteğine uygun yerleştirdikten sonra diğer elemanları, bunlarla göreli olarak gerçek doğrultu açısına ve uzunluğuna göre belirlemektedir. Bu yöntem, ölçü noktası yöntemidir.
Ölçü noktası yöntemi, perspektif elde etmede uygun olmayan sonuçla karşılaşmadan daha az işlemle istenilen sonuca ulaşmayı, tasarımcının istediği kurguda perspektif çizimini sağlar. Ölçü noktası yöntemi ayrıca, bir fotoğrafta bir elemanın gerçek boyutu biliniyorsa bu elemana dayalı olarak tüm elemanların gerçek uzunluğunu ve doğrultu açısının gerçek değerini bulmayı ve fotoğrafa eleman yerleştirmeyi sağlar.
Ölçü noktası yöntemi, yok olmuş bir kültür varlığı yapının ihya edilmesi için uzmanların restitüsyon projesi çalışmalarında yapının arşivlerdeki fotoğrafından yapı bileşen ve elemanlarının gerçek boyutlarının ve doğrultuları arasındaki açıların gerçek değerinin elde edilmesinde başvurdukları yöntemdir.
Bu kitapta, özellikle tasarımcıların konularında sık rastlanan problemlerin çözümünde yardımcı olacak yöntemler verilmiştir. Bu yöntemler, perspektif anlatımla kavranması kolay hale getirilmiştir.
Kitaptaki şekiller, açıklama yazısına ek olarak daha iyi kavranması için bilgi yazılarıyla ve doğruların çizim yönünün gösterilmesiyle desteklenmiştir. Bazı şekillerde de problemin çözümünün daha iyi kavranabilmesi için çizim aşamalarıyla verilmiştir.
Kitapta, genellikle karşılaşılan ayna ve durgun su yüzeyi üzerindeki yansıma konusu ile derinlik duygusu vererek algılamayı güçlendiren gölge konusu, kapsamlı olarak ele alınmıştır.
Bu kitabın, mimarlık, iç mimarlık, peyzaj mimarlığı, endüstri ürünleri tasarımı öğrencilerine ve sanatçılara perspektif sorunlarının çözümünde ve fotoğraftan gerçek boyut elde etmede yardımcı olacağına inanıyorum.”

“Artistik Perspektif”, Türkiye’deki mimarlık ve iç mimarlık eğitiminin temel başvuru kaynaklarından “Mimarlıkta Teknik Resim”in tamamlayıcısı olduğu için, bu iki kitabın birlikte kullanılması okuyucu için daha yararlı olacaktır.

KİTAPTA AYRINTILI BİR ŞEKİLDE ANLATILAN KONULARIN BAŞLIKLARI ŞÖYLE SIRALANIYOR:
- Artistik Perspektifin Tanımı ve Tarihçesi
- Artistik Perspektif Çiziminde Kullanılan Terimler
- Artistik Perspektifle İlgili Bazı Teoremler
- Kaçma Noktaları ve Kaçma Doğruları
- Doğrunun Artistik Perspektifi
- Ufuk Düzlemindeki İşlemlerin Resim Düzlemine Yatırılması
- “E” Görme Merkezinin Bulunması
- Fotoğrafta “E” Görme Merkezinin Bulunması
- Özel Konumlu Düzlemlerin Kaçma Doğrusu
- Fotoğrafta Özel Konumlu Düzlemleri Kavramak
- Doğru ile Düzlemin Arakesiti
- Düzlemlerin Arakesiti
- Ölçü Düzlemi ve Ölçü Doğrusu
- Doğru Parçasının Resim Düzlemine Paralel Konuma Getirilmesinde Ölçü Noktasının Yerinin Geometrik Açıklaması
- Ölçü Noktası
- Doğru Parçasının Gerçek Uzunluğunun Bulunması
- Doğruların Eğim Açılarını ve Aralarındaki Açıların Gerçek Değerini Bulmak
- Fotoğrafta Doğruların Eğim Açılarını ve Aralarındaki Açıların Gerçek Değerini Bulmak
- Karenin Perspektifi
- Küpün Perspektifi (Bir Düzleme Dik Doğrunun Perspektifi)
- Çemberin Perspektifi
- Yatay Düzlemdeki Çemberin Perspektifine Çemberin Düzleminde Olan Dışındaki Bir Noktadan veya Bir Doğru Doğrultmana Paralel Teğet Çizmek
- “O” Bakış Noktasından Geçen ve Yatay Dçzlemdeki Çembere Teğet Olan Düşey Düzlemlerin Yatay İzlerinin Çembere Değme Noktalarının Perspektifi
- “O” Bakış Noktasından Geçen ve Eğik Düzlemdeki Çembere Teğet Olan Çemberin Düzlemine Dik Düzlemlerin Çemberin Düzlemiyle Arakesitinin ve Çembere Değme Noktalarının Perspektifi
- Yarım Küre Yüzeyinin Perspektifi
- Yansıma
- Gölge
- Sonsuzdaki Işık Kaynağından Gelen Işına Göre Gölge
- Sonludaki Işık Kaynağından Gelen Işına Göre Gölge
- Perspektif Çiziminde Kolaylık Sağlayan Bilgiler