Hafızam Çerkesçe : Çerkesler Çerkesliği Anlatıyor

 “Çerkesliğimiz çok güzel bir şeydi yavrum... Bir büyük girince böyle, insan ayağa kalkmaz mı, mesela? Zor olan şeylerimiz de vardı tabii. Hani konuşmazdı kayınbabayla, ama geri kalanının hepsi çok güzeldi. Saygılıydı, çok güzeldi. İnsanı yorar mı, yormazdı… Bir yaşlının önünü kesmiyorduk... Şimdi unuttuk, şimdi unuttuk!”
Türkiye’deki Çerkeslere, “bir bilmeyene anlatır gibi kendini,
Çerkesliği” anlattırıyor Ulaş Sunata. Farklı yaş ve cinsiyet
gruplarından, farklı coğrafi böl gelerden, kırdan ve kentten, farklı
siyasi görüşlerden Çerkes bireyler, Çerkesler ve Çerkeslik hak
kındaki algılarını yansıtıyorlar.
Yaklaşık 150 yıl önce anavatanlarından zorunlu bir göçle gelerek
bir diaspora oluşturan Çerkeslerin “konma” tecrübesi,
yaşadıkları mahrumiyetler... Eski-yerlilerle, Ermenilerle, Rumlarla
“karşılaşmaları”… Soyluluk ve kölelik gerçeği… “At hırsızlığı”
gururu… Gelenekler… Kadın-erkek ilişkileri, “büyükler”le ilişkiler
ve “aşırı saygı” ahlâkı… Anlayanı belki çıksa da, çoğunlukla
konuşulmaz hale gelen dil… Dinî kimlik ve Türk milliyetçiliğiyle
eklemlenme meselesi… Ve bütün bunlara dair hem dayanıklılığını
koruyan hem farklılaşan hafıza.
Görmüş geçirmiş bir kolektif hafızanın dökümü...