Jeolojinin Eduard Suess’e Kadarki Kısa Tarihi

 “Elinizdeki kitabı yazarken ben, jeoloji tarihini, bilimin adım adım nasıl bugüne doğru geldiğini düşünerek kaleme aldım. Okuyucu bu kitapta daha önce hiçbir jeoloji tarihçesinde görmediği bazı yeni yorumlar görecektir ki bunların sanırım en önemlisi tabaka (katman) kavramının stratigrafiye yaptığı, ancak ne yazık ki kaçınılmaz olan olumsuz etki hakkındadır.

Suess’e kadarki jeoloji tarihi aslında kendi içinde bir bütün teşkil eder ve günümüzdeki jeolojinin oluşma sürecini kapsar. Suess’ten itibaren jeoloji her modern jeologun hiç sıkıntı çekmeden takip edebileceği bir şekil ve içerik kazanmıştır. Ancak bu modern dönem, eskiden tevarüs edilmiş pek çok önyargı da içermektedir ki günümüz jeologlarının ezici çoğunluğu bunlardan habersizdirler. Son zamanlarda jeolojide oluşan dizi stratigrafisi, teranoloji gibi çıkmaz sokakların oluşumu bu ön yargıları ve bunların geçmişte jeolojinin başına açtığı dertleri bilmemekten kaynaklandığı görülmektedir. Günümüzde bile Hersinyen (veya Varisk), Kaledonyen, Alpin gibi terimlerin bütün dünyada bazıları tarafından orojenez yaşları olarak kullanılmaya devam edilmesi benzer bir aymazlığın ürünüdür. Daha birkaç sene evveline kadar Türkiye’de ‘Varisk’ olaylarından bahseden makaleler yayımlanmıştır ki bu, bu kavramın nereden ve hangi içerikten çıktığını bilmemekten neş’et eden bir durumdur.
 
Büyük bir zaman kıtlığında yazılmış olan bu küçük kitap ümid ederim ülkemdeki jeologlara ve jeoloji ve fizikî coğrafya öğrencilerine faydalı olur. Umarım ileride bunu zenginleştirecek ve günümüze kadar getirebilecek imkânı bulabilirim.”

Dünyanın en saygın jeolog, bilim insanı ve üniversite hocalarından biri olan Prof. Dr. A.M. Celâl Şengör, pek çok Türkçe bilimsel kitabın önsözünde karşılaştığımız ‘Türkçe’de bu konuda kitap ne yazık ki yoktur’ veya ‘olanlar yetersizdir’ sözlerinin Jeolojinin Eduard Suess’e Kadarki Kısa Tarihi kitabı için geçerli olmadığını, zira böyle bir kitabı dünyanın geri kalanında da görmediğini belirtiyor. Şengör, bilimsel birikimini aktardığı bu eserle bilim dünyasına ve jeoloji disiplinine eşsiz bir katkı sunuyor.