Novum Organum : Tabiatın Yorumu ve İnsan Alemi Hakkında Özlü Sözler

Modern felsefenin kurucularından Bacon’a göre, insan, ‘tabiat’ı anlar ve ona hükmeder. Bunu hem nesnelere hem zihne bakarak yapar. Anlamak hükmetmektir; bilgi güçtür; bilmek, yapmaktır. Güç ile eşanlamlı olan bilgiyi elde etmek için ‘tabiat’ın kanunlarına uymak gerekir. Çünkü sebebin bilinmemesi, sonuçta, insanı yanlış düşüncelere sürükleyebilir. Oysa spekülatif felsefede sebep olarak gösterilen şey, pratik bilimde kural olarak kullanılır. İnsan, ‘tabiat’ üzerinde bir şey yaparken, kendinden önce denenmiş vasıtaları kullanmazsa, delilik etmiş olur.

Novum Organum, Bacon’ın “Büyük Yenilenme” adını verdiği 6 bölümden oluşacak olan, ancak yaşadığı dönemde tamamlanamamış kitabının 2. bölümüdür. Bacon’ın burada vurgulamak istediği, bilim ve bilime dayalı teknolojidir. İnsan, bilim yapmalıdır. Yani, ‘tabiat’ı tanımalı, anlamalıdır. Ancak bu şekilde edindiği bilgilerden yararlanarak incelediği ‘tabiat’a hâkim olabilir, onu kontrol edebilir ve üzerinde etkide bulunarak birtakım değişiklikler yapabilir. İşte bu da bilime dayalı teknolojiye işaret etmektedir.

17. yüzyılda Latince olarak yazılmış olan Novum Organum, modern düşüncenin ve bilimsel bilgiye ulaşmanın en önemli kaynaklarından biridir.